دستورالعمل ایمنی در حریق
- هدف: این دستورالعمل برای پیشگیری ومبارزه باآتش سوزی در کلیه کارگاههای پروژه مربوط به شرکت برق آرا معتبر است .
- مسئولیت ها
2-1-نماینده مدیریت در سیستم مدیریت HSE
- حصول اطمینان از اجرای موثر سیستم مدیریت HSE
- هماهنگی با مدیران پروژه در ارتباط با آموزش کارکنان
- برنامه ریزی اجرای ممیزی های HSE
- نظارت بر اطلاع رسانی و افزایش سطح آگاهی کارکنان در خصوص اجزای سیستم مدیریت HSE
- دریافت گزارشات مربوط به بروز حوادث حریق
- تهیه اطلاعات مرتبط به بروز حوادث و ارائه در جلسات بازنگری مدیریت
2-2-مدیرپروژه
- حصول اطمینان از اجرای موثر این دستورالعمل
- حصول اطمینان از کفایت تجهیزات اطفای حریق
- حصول اطمینان از آموزش نفرات لازم در ارتباط با اطفای حریق
- هماهنگی با کارفرما و یا نمایندگان وی در ارتباط با امکان بروز حریق و تجهیزات اطفای آن
- حصول اطمینان از انجام مانوراطفای حریق در زمان های تعیین شده وبررسی نتایج حاصله
- دریافت گزارشات در مورد حریق های احتمالی و انعکاس به نماینده مدیریت در سیستم HSE
- تعاريف
3-1-مبارزه با آتشهای بدون خاکستر : برای این عمل معمولا از طریقه خارج نموده هوا از صحنه عملیات استفاده مي شود . وسایل مورد مصرف عبارتند از انواع گازهای بدون اثر و سنگین ، انواع کفها ( شیمیایی و صنعتی ) خاموش کننده های پودر خشک شیمیایی و غیره . این طریقه خاموش کردن مواد نفتی ، رنگها ، الکلها و غیره می باشد .
3-2-مبارزه با آتشهایی که از خود خاکستر باقی می گذارند : در این نوع آتش سوزیها از طریقه خنک کردن استفاده می شود . ماده اولیه برای این کار آب می باشد که به مقدار فراوان یافت می شود که در صورت لزوم طوری عمل می شود که اولا خسارت مبارزه بیشتر از خسارت آتش سوزی نگردد . ثانیا بکار بردن وسایل جدید از هر قطره آب برای به خارج راندن حرارت حداکثر استفاده به عمل آید .
3-3-مبارزه با آتش سوزی ناشی از الکتریسته : در این طریقه وسایلی باید بکار برده شود که امکان انتقال جریان برق به بدن شخص مامور مبارزه موجود نباشد و به همین جهت بکار بردن آب و کف صلاح نیست و می بایستی از گازها استفاده شود . بهترین وسیله برای مبارزه با آتش سوزیهایی که منبع برقی دارند گاز دی اکسید کربن و پودر خشک می باشد . چنانچه در این قبیل آتش سوزیها برق ایتدا قطع شده و سپس آب یا کف مصرف گردد اشکالی ندارد.
3-4-خاموش کننده های نوع آبی : این خاموش کننده ها جهت اطفا حریق مواد جامد مانند چوب ، پارچه ، پلاستیک و لاستیک مصرف می شوند و با حرف A مشخص می گردند . خاموش کننده های نوع آبی به هیچ وجه نباید در جهت اطفا حریق وسایل برقی استفاده شوند . در این خاموش کننده ها عمل اطفا حریق آب بوده و عامل خارج کننده آب ، گاز CO2 و یا هوا می باشد .
3-5-خاموش کننده پودر و گاز : از این نوع برای اطفا حریق جامدات و مایعات و حریقهای الکتریکی
می توان استفاده نمود . خاموش کننده پودر شیمیایی که اکثرا در داخل کشور تهیه می شوند و عامل خارج کننده پودر ، گاز CO2 یا ازت می باشد و از نظر ساختمانی شبیه خاموش کننده های نوع آبی هستند .گاز CO2 و گاز ازت می تواند در خارج کپسول و در داخل کپسول قرار گیرند .
3-6-خاموش کننده های نوع گاز کربنیک CO2 : این نوع خاموش کننده ها محتوی گاز دی اکسید کربن می باشد و به منظور اطفا حریق سیتم های برقی و یا مایعات قابل اشتعال در محیط بسته استفاده می شود . در محیطی که این گاز به عنوان اطفا حریق تخلیه گردیده سریعا باید محیط را ترک نمود. البته این گاز سمیت زیاد ندارد ولی در صورت جایگزینی هوا می تواند موجب خفگی گردد. خصوصیات ظاهری این خاموش کننده عبارتست از :
الف ـ نازل آن به شکل قیف یا شیپور می باشد
ب ـ وزن خاموش کننده نسبت به خاموش کننده های دیگر بیشتر است
ج ـ این خاموش کننده فشار سنج ندارد
د ـ به هنگام استفاده صدای زیاد ایجاد می کند.
نكات :
از نصب این خاموش کننده در محلهایی که درجه حرارت بیش از 30 درجه سانتیگراد باشد باید خودداری شود. در این خاموش کننده چون گاز داخل بصورت مایع و تحت فشار است لذا بدنه این کپسولها از آلیاژ مقاوم فولاد مخصوص ساخته می شود و در فشارهای بالا تحت آزمایش قرار می گیرد و در انواع مختلف ساخته می شود .
3-7-خاموش کننده کف شیمیایی : این خاموش کننده از یک مخزن خارجی و یک مخزن داخلی تشکیل شده است . مخزن اصلی یا خارجی محتوی محلول بی کربنات سدیم و مخزن اصلی محتوی سولفات آلومینیوم می باشد به هنگام استفاده با باز نمودن فلکه اصلی و واژگون کردن خاموش کننده کف تولید شده از وا کنش این دو محلول از سر لوله خارج می گردد . این خاموش کننده به منظور اطفا حریق مایعات قابل اشتعال بکار می رود و باید از استفاده آن جهت اطفا حریق وسایل برقی خودداری نمود.
3-8-شناسایی کپسولها : عموما روی کپسولهای اطفا حریق حروفی نوشته شده است که این حروف مشخص کننده نوع مصرف کپسول است .
3-8-1-حرف A : روی کپسولی نوشته می شود که از آن میتوان برای حریقهای گروه A مانند چوب ، کاغذ ، پارچه ، مقوا ، و اینگونه مواد استفاده نمود که معمولا آب و گاز و یا آب و هوا می باشد .
3-8-2-حرفB,C : معمولا روی بدنه خاموش کننده ای که برای حریق جامدات معمولی و مایعات قابل اشتعال از قبیل نفت و بنزین و غیره مناسب است ، دیده میشود و نوع آن حتما کف شیمیایی و یا کف مکانیکی خواهد بود . خاموش کننده ای که روی آن حروف B,C دیده میشود برای آتش سوزی مایعات قابل اشتعال و وسایل الکتریکی مناسب است و میتواند پودری یا گاز CO2 باشد .
3-8-3-حروف A,B,C : حروف A,B,C معمولا روی بدنه بعضی خاموش کننده های پودری دیده میشود که پودر آن مناسب برای اطفا هر سه گروه آتش سوزی است .
- مراحل اجرا
4-1-وسايل پيشگيري و مبارزه با آتش سوزي
4-1-1-آمادگی کارکنان و تجهیزات
كليه كارگاه‌ها بايد داراي وسايل و تجهيزات كافي پيشگيري و مبارزه با آتش سوزي بوده و در تمام ساعات شبانه روز اشخاصي را كه از تعليمات لازم بهره‌مند و به طريقه صحيح استعمال وسايل و تجهيزات مربوطه آشنا باشند در اختيار داشته باشند.در این رابطه لازم است تا مدیر پروژه ترتیبی اتخاذ نماید تا نفراتی که در تمامی مدت در محل پروژه حضور دارند با نحوه کار با تجهیزات اطفای حریق آشنا بوده ودرپروژه هائی که کارفرما و یا محل اجرای پروژه مراكز آتش نشاني دارند وسيله ارتباط با مراكز مزبور را در اختيار داشته باشند.
هر پروژه بايد گزارش كليه آتش سوزي‌هاي كوچك و بزرگ خود و مواد و وسائلي كه براي اطفاء آن بكار رفته و ميزان خسارت مالي وارده را به اطلاع مركز آتش نشاني محل و نماینده کارفرما برساند. همچنین لازم است تا گزارش حادثه تکمیل و برای معاونت اجرائی ونماینده مدیریت در سیستم HSE ارسال گردد.
4-1-2-ذخيره آب
براي خاموش نمودن حريقهاي احتمالي درهركارگاه بايد آب با فشار كافي تامين گردد و در صورت عدم وجود ارتباط با لوله كشي شهر از لحاظ تامين آب با نظر نماینده مدیریت در سیستم HSE و پيش‌بيني حداكثر وسعت آتش سوزي در كارگاه به تهيه ذخيره آب كافي اقدام شود.در صورتی که نوع آتش سوزی ایجاب نماید لازم است تا پیش بینی لازم برای تامین کپسول های اطفای حریق به عمل آید این کپسول ها بسته به نوع حریق های احتمالی میتواند جایگزین مناسبی برای آب باشداما بایستی به میزان مورد نیاز تامین شود.
4-1-3-کپسول ها ،لوله‌ها و شلنگ های آب آتش نشاني
کپسول ها ،لوله‌هاي اصلي آب آتش نشاني و شیلنگ ها بايستي پيوسته آماده براي استفاده بوده و به نحوي قرار گرفته و يا محافظت شود كه حركت وسائط نقليه صدمه‌اي به آنها وارد نياورد و در مواردي كه بر حسب ضرورت شیلنگ ها در عرض جاده يا معبر وسائط نقليه عبور داده مي‌شود بايستي پلهاي مخصوص براي محافظت آنها تهيه و بر روي آنها گذاشته شود تا عبور وسائط نامبرده از روي پلهاي مذكور انجام گرفته و آسيبي به شیلنگها و در نتيجه اختلالي در كار مبارزه با آتش سوزي وارد نيايد.
براي جلوگيري از يخ زدن آب در لوله‌هاي اصلي و شیلنگ ها در زمستان بايد اقدامات احتياطي از قبيل دفن و عايق پيچي لوله‌هاي اصلي و خالي كردن شیلنگ ها پس از استعمال و غيره بعمل آيد و در نقاط سردسير كه احتمال انجماد آب در مخازن و لوله‌ها بيشتراست بايستي مخازن آب زيرزميني بوده وازتلمبه استفاده گردد. وشيرهاي آب بايدحداقل درعمق 25 سانتيمتردر حوضچه‌هاي مخصوص قرارداده شود و دريچه سرپوش آنها عايق و آب بندي شده تا آب برف و باران در داخل آنها نفوذ ننمايد.
شايان ذكر است براي جلوگيري از انجماد آب در شيرهاي آب آتش نشاني شير احتياط آنرا بايد در طي زمستان هفته‌اي يك مرتبه باز و آب موجود را تخليه نمود.
براي اطمينان ازحاضر بكار بودن لوله‌هاي اصلي آب آتش نشاني آزمايش ماهيانه آنها جهت تميز شدن از رسوبات و گل لاي ضروري مي‌باشد.
كليه سرقفل‌هادر شلنگ ها و لوله‌هاي آب‌گيري لوله‌هاي آب آتش نشاني در كارگاه‌های هر پروژه بايد حتي المقدور از نوع و اندازه اي كه در مركز آتش نشاني محل بكار مي‌رود انتخاب شود. تا در صورتي كه از مركز مذكور استمداد شود اشكالي پيش نيايد.
شلنگ هايي كه براي اطفاء حريق در محوطه باز كارگاه‌ها بكار برده مي‌شود بايستي اقلاً از شلانگهايي به قطر 5/63 ميليمتر (5/2 اينچ) و سر لوله‌هاي به قطر از 19 تا 4/25 ميليمتر (از تا 1 اينچ) با در نظر گرفتن فشار آب انتخاب گردد.
شلنگ هايي‌كه در داخل ساختمان براي مبارزه با حريق بكار برده مي‌شود بايستي از نوع شلانگهاي قرقره اقلاً از 4/25 تا 4/44 ميليمتر يا (1 تا اينچ) و سر لوله‌هاي به قطر از 5/9 تا 7/12 ميليمتر ( تا اينچ) با در نظر گرفتن فشار آب انتخاب گردد.
شیلنگهاي آتش نشاني را پس از هر مرتبه استعمال بايد كاملاً از آب خالي نمود و شیلنگ هاي آستر لاستيكي را بايد اقلاً هرسه ماه يك مرتبه آزمايش نمود.
4-1-4-استعمال آب در اطفای حریق
درمرحله طراحی ودر مواردي كه مقادير زيادي مايعات قابل اشتعال و انواع مختلف روغن‌ها و رنگها و امثال آن يا گردهاي آلي قابل اشتعال در معرض حريق قرار گرفته باشد به هيچوجه نبايد مبادرت به استعمال آب كرد مگر آنكه به صورت پودر استعمال شود.اینگونه موارد بایستی هم در مرحله طراحی و هم در مرحله اجرای پروژه ها مد نظر قرار گیرند.
در مواردي كه تجهيزات الكتريكي داراي جريان الكتريسيته هستند و دچار آتش‌سوزي مي‌شوند بايد از خاموش كننده‌هاي سود اسيد و مولد كف وهمچنين استعمال آب اكيداًخودداري گردد.اینگونه موارد بایستی هم در مرحله طراحی و هم در مرحله اجرای پروژه ها مد نظر قرار گیرند.
در مواردي كه پودر فلزات قابل اشتعال مانند پودر آلومينيوم يا پودر منيزيم و غيره در معرض حريق قرار گيرد و همچنين موادي نظير كربور دو كلسيم و غيره كه با ريختن آب روي آنها ممكن است گازهاي قابل اشتعال و قابل انفجار و يا مضره از آنها متصاعد گردد از استعمال آب بايستي بكلي احتراز نمود. .اینگونه موارد بایستی هم در مرحله طراحی و هم در مرحله اجرای پروژه ها مد نظر قرار گیرند.
در محل ورود و داخل ابنيه كارگاههايي كه يك يا چند نوع از مواد مشروحه در دستورالعمل وجود دارد بايد نوع آن مواد را روي تابلوي مخصوص آگهي نمود و ضمناً وجود چنين موادي را بايد به مركز آتش نشاني محل كه ممكن است در صورت بروز آتش سوزي از آن استمداد شود اطلاع داد.
4-1-5-دستگاههاي ثابت آب پاش خودكار و انواع ديگر آن
دركارگاه‌هايي كه براي مبارزه باحريق دستگاههاي ثابت آبپاش خودكار بكار برده مي‌شود شيرهاي اصلي كنترل آب اين دستگاه‌ها بايد در تمام اوقات باز نگاهداشته شود و فقط به دستور يك شخص مسئول مي‌توان شيرهاي مذكور را براي قطع نمودن جريان آب در داخل دستگاه‌ها بست.درمواردی که طراحی اینگونه سیستم ها برعهده شرکت میباشد لازم است تا در دستورالعمل های بهره برداری به این موارد اشاره شود.شيرهاي مذكوربايستي مجهزبه اسباب الكتريكي خودكارصوتي بوده تا در صورت بسته شدن به متصدي مربوطه اعلام خطر شود.
فاصله سر آب پاشهاي خودكار از اشياء مورد حفاظت و ساير نقاط اطراف آنها بايد از 60 سانتيمتر (12 اينچ) كمتر نباشد.دستگاههاي ثابت خودكاري كه با كف يا انيدريد كربنيك و غيره براي خاموش كردن مواد قابل احتراق و اشتعال در كارگاه‌ها نصب گرديده بايد هميشه طبق اصول فني آماده بكار نگاهداشته شود.
4-1-6-خاموش كننده‌هاي دستي و چرخ دار
كليه كارگاه‌ها اعم از اينكه در آنها وسيله حفاظتي از نوع دستگاههاي تصويب شده ثابت خودكار وجود داشته يا نداشته باشد بايد براي حفاظت عليه حريقهاي كوچك اتفاقي به خاموش كننده‌هاي دستي مناسب با نوع حريق‌هايي كه ممكن است از نقطه نظر کیفیت كار و موادي كه دركارگاه‌هاي مذكور وجود دارد مجهز باشد.
خاموش كننده‌هاي دستي و چرخدار را بايد پيوسته در مكاني مناسب و مشخص كه احتمال بروز حريق در آن كمتر و دسترسي به‌آن آسان‌تر است نگاهداري نمود و محل نصب يا نگاهداري آنها بايستي با رنگ قرمز مشخص شود.
در مواردي كه مواد سوختني غير از آنچه در دستورالعمل ذكر مي‌شود در معرض حريق قرار گيرند وسايل قابل حمل مبارزه با آتش مي‌تواند شامل لوازم زير باشد.
- سطل آب
- سطل شن
- شیلنگهاي قرقره‌اي با استفاده از شير آب عمومي يا از مخازن مرتفع آب
- خاموش كننده‌هاي محتوي مواد سودا اسيد يا آب گاز
ضمناً در مواقعي كه برودت هوا باعث انجماد آب مي‌شود بايستي تدابير احتياطي براي جلوگيري از يخ زدن آب در شيرها و يخ زدن خاموش كننده‌هاي سودا اسيد و آب گاز بكار برد.
براي خاموش نمودن حريقهاي مايعات قابل اشتعال وانواع مختلف روغنهاو رنگها نبايد از خاموش كننده‌هاي آبي استفاده شود بلكه بايد از خاموش كننده‌هاي حاوي كف يا پودر شيميايي و خاموش كننده‌هايي ازنوع co2 و سايرخاموش كننده‌هاي معادل آن استفاده گردد.
چنانچه حريق در مكاني روي دهد كه تجهيزات الكتريكي كه داراي جريان الكتريسيته است در معرض آتش سوزي قرار گرفته باشد در اين صورت وسايل و تجهيزات قابل حمل فوق‌الذكر نبايد شامل كف يا دستگاههاي آتش نشاني آبي باشد، بلكه بجاي آنها بايد از خاموش كننده‌هاي حاوي كف يا پودر شيميايي يا ساير مواد معادل استفاده كرد علاوه بر اين مسئله شدت و ضعف جريان الكتريسيته در دستگاه‌هايي كه دچار حريق گرديده نيز بايد مورد توجه مامورين آتش نشاني از نظر حفاظت شخصي قرار گيرد.
براي خاموش كردن حريق پودر يا براده فلزاتي نظير منيزيم، آلومينيوم و غيره بايد از استعمال هرگونه مايع و مواد خاموش كننده از نوع سودا اسيد كف – پودر شيميايي و غيره موكداً جلوگيري بعمل آورد و بايستي با ايجاد ديواره يا سدي از شن و ماسه نرم و خشك گردسنگ و ساير مواد خنثي كه به مقدار فراوان در محل آماده و در دسترس گذاشته شده است مانع از توسعه و پيشرفت آتش گرديد و يا پودر مخصوصي كه به‌وسيله كارخانه سازنده فلز منظور توصيه شده است اقدام به خاموش نمودن آتش نمود.
در مورد خاموش كننده‌هاي دستي و چرخدار مراتب زير را بايد رعايت نمود.
الف- بازرسي ماهيانه از كليه آنها بهاستثناي نوع co2 كه هر6 ماه يكمرتبهبايد بازرسي شود.
ب – بازرسي ساليانه براي اطلاع از كيفيت و كميت مواد خاموش كننده و در صورت لزوم براي دوباره پر كردن آنها.
ج – آزمايش دو ساله براي تحت فشار گذاشتن بدنه ظروف خاموش كننده با فشاري كه از طرف كارخانه سازنده تعيين شده است.
شايان ذكراست خاموشكنندهها را بايدبلافاصله پس ازاستعمال دوباره پرنموده و درمحلخودگذاشت.
توجه اشخاصي را كه در مبارزه حريق شركت دارند بايد به خطرات استعمال خاموش كننده‌هاي از نوع تتراكلرور دو كربن و برومو دو متيل در فضاي مسدود جلب نمود زيرا مواد مذكور سمي بوده و در اثر حرارت آتش تجزيه شده و توليد بخارات سمي مي‌نمايد و نيز بايد آنها را به عمليات شيميايي كه دربعضي مواردبين مايعات خاموش كننده مذكوروموادي كه براي خاموش كردن آنها بكار رفته است رخ مي‌دهد آگاه نمود.
4-2-وسايل اعلام خطر و تمرين‌هاي مربوط به اطفاء حريق
كليه كارگاه‌ها كه فعاليت آنها امكان مخاطرات شديد يا نسبتاً مهم آتش سوزي دارد بايد مجهز به وسايل اعلام وقوع حريق باشند اين وسايل بايد متعدد بوده و اعلام خطر در هر قسمت از ساختمان كارگاه كه به صدا درآيد براي كليه اشخاصي كه در ساختمان هستند بطور وضوح قابل استماع باشد. (وسائل اعلام خطر حريق ممكن است دستي يا خودكار باشد)
درهرطبقه ازساختمان كارگاه بايستي تعدادكافي وسايل اعلام خطرحريق دستي وجود داشته باشد و اين وسايل را بايد در جعبه‌هاي شيشه‌اي و یا بدون محفظه در محلي قرار داد كه براي رسيدن به آنها طي مسافت بيش از 30 متر (100 فوت) ضروري نباشد.
وسايل اعلام وقوع خطر بايستي به‌وسيله رنگ قرمز كه در محل نصب آنها بكار رفته كاملاً مشخص باشند و به سهولت در دسترس بوده و در معبر طبيعي فرار از آتش قرار داشته باشد.
وسايل اعلام خطر حريق بايد از نقطه نظر و نوع آهنگ صدا نسبت به كليه وسايل صوتي ديگر مشخص بوده و به هيچوجه براي مقاصد ديگري غير از اعلام خطر حريق و يا احضار افراد براي تمرين‌هاي مبارزه با حريق مورد استفاده قرار نگيرد.
وسايل اعلام خطر حريق كه با نيروي الكتريسيته يا بخار بكار مي‌افتد بايد طوري تعبيه شود كه از كار افتادن نيروي الكتريسيته يا بخار كارگاه مانع از كار آنها نگردد.
4-2-1-تمرين‌هاي تخليه ساختمان در كليه كارگاه‌ها
تمرين‌هاي مربوط به تخليه كارگاه‌ها يا ساختمان‌ها را بايد اقلاً هر 6 ماه يك مرتبه انجام داد تا بدين وسيله از خروج منظم افراد از ساختمان‌ها در موقع بروز حريق و جلوگيري از وحشت وترس نفرات اطمينان حاصل شود.
اين تمرين‌ها بايد از طريق تشكيلاتي از طرف كارگاه كه قادر به تنظيم و هدايت آن باشد سرپرستي گردد.
تمرين‌هاي تخليه بايدبطريقي ترتيبداده شود كه باشرايط حقيقي وفق داشته باشد.
كليه اشخاصي كه دركارگاه بكاراشتغال دارند بايد درتمرين تخليه شركت نموده و براي استفاده از خاموشكنندهها جهت مبارزه باحريق‌هاي كوچك آموزشكافي داشتهباشند.
4-2-2-تمرين‌هاي مبارزه با حريق
در كارگاههايي كه داراي گروه های آتش نشاني تعليم يافته و مجهز مي‌باشند تمرين‌هاي آتش نشاني بايد اقلاً ماهي يك مرتبه انجام گيرد و ارجح آن است كه تمرين‌هاي نامبرده بدون اطلاع قبلي انجام پذيرد.
تمرين‌هاي مبارزه با حريق مذكور بايد تقريباً با شرايط واقعي تطبيق نموده و شامل استعمال وسايل و تجهيزات آتش نشاني باشد.
4-2-3-شركت كاركنان در مبارزه با حريق
در هر يك از كارگاه‌ها كه داراي دسته‌هاي آتش نشاني تعليم يافته نمي‌باشد بايد سعي شود كه تدريجاً كليه كاركنان بخصوص كليه نگهبان ها را با طرز استعمال و بكار انداختن وسايل و تجهيزات مبارزه با حريق و همچنين استفاده از هر يك از آنها در مقابل نوع حريقي كه براي آن منظور گرديده كاملاً تربيت و آماده كرد تا در موقع آتش‌سوزي بتوانند تحت رهبري اكيپ‌هاي مجهز و تعليم يافته كارگاه انجام وظيفه نمايند.
در كارگاه‌ها بايد كارگران جديد الاستخدام را به كليه وسايل و تجهيزات مبارزه با حريق، درهاي خروجي و موارد استفاده از آنها در موقع پيش آمد آتش سوزي آشنا نمود.
4-3-انبار كردن و نگاهداري مواد قابل انفجار و مايعات قابل اشتعال
4-3-1-مواد قابل انفجار
مواد قابل انفجار تجارتي را بايد بر طبق مقررات خاصي كه به تصويب مقام صلاحيت دار رسيده است انبار و نگاهداري نمود.در ارتباط با اینگونه مواد لازم است تا MSDS مواد در اختیار و در دسترس باشد نماینده مدیریت در سیستم مدیریت HSE شرکت برق آرابایستی با هماهنگی با مدیر پروژه نسبت به تامین MSDS اینگونه مواد اقدام نماید.
4-3-2-مايعات قابل اشتعال
نگهداري و ذخيره مايعات قابل اشتعال بانقطه سوخت Flashpoint كمتر از 21 درجه سانتيگراد فقط در ظروف مخصوص سر بسته و به میزان بسیار محدود نگهداری شود و دور از منابع جرقه و حرارت قرار داد. در ارتباط با اینگونه مواد لازم است تا MSDS مواد در اختیار و در دسترس باشد نماینده مدیریت در سیستم مدیریت HSE شرکت برق آرابایستی با هماهنگی با مدیر پروژه نسبت به تامین MSDS اینگونه مواد اقدام نماید.مايعات قابل اشتعال كه در ظروف سر بسته نگاهداري مي‌شوند بايد به مقدار محدودي كه از طرف مقام صلاحيتدار تعيين مي‌شود در انباري كه از نقطه نظر ساختمان در مقابل حريق مقاومت داشته و بالاي سطح زمين قرار گرفته و به‌وسيله ديوارها و در و پنجره‌هاي ضد حريق‌از ساير قسمت‌هاي ساختمان مجزا مي‌شود نگاهداري كرد.
در ساختمان در و پنجره و هر قسمت مدخل انبارهانبايد شيشه شفاف بكار رود و در صورت لزوم بايد از شيشه مات استفاده شود.
نگاهداري وذخيره مقادير زياد مايعات قابل اشتعال فقط درمخازن مجزاوياتانكهاي مخصوصي كه در بالايا زيرزمين ساخته شده (مخازن زير زميني داراي رجحان بيشتري مي‌باشد) و به فاصله كافي از ابنيه ديگري كه از طرف مدیر پروژه ویا مقام صلاحيتدار تعيين مي‌شود مجاز خواهد بود.براي رسانيدن مصرف مواد قابل اشتعال قسمت‌هاي مختلف كارگاه بايد از لوله استفاده شود. درمواردی که طراحی اینگونه سیستم ها برعهده شرکت میباشد لازم است تا در دستورالعمل های بهره برداری به این موارد اشاره شود.
از نظر نور در انبارهاي مذكور بايستي از چراغ‌هاي با حباب ضدشعله استفاده شود.درطراحی اینگونه اماکن بایستی موارد فوق مد نظر قرارگیرد.
انبار بايستي مجهز به وسايل تهويه طبيعي و در صورت لزوم تهويه مصنوعي ضدشعله باشد.
كليدها ، فيوزها و ساير ادوات و وسايل الكتريكي در اين گونه انبارها بايستي از نوع ضد شعله انتخاب گردد. درطراحی اینگونه اماکن بایستی موارد فوق مد نظر قرارگیرد.
تدابير موثري بايد اتخاذ شود كه از چكه و نشت اين قبيل مايعات قابل اشتعال و نفوذ به قسمت‌هاي زيرين ساختمان و داخل آب روهاومجاري آب جلوگيري شودوريخت وپاش اتفاقي آنها به ميزاني محدود گردد كه متضمن هيچگونه خطري نباشد و همچنين از امكان ايجاد هر قسم مخلوط قابل اشتعال و انفجار بخار و هوا مخصوصاً در حين انتقال مايعات مورد بحث ممانعت شود.
4-3-3-گازهاي فشرده
کپسول هاومخازن محتوي گازهاي فشرده را ممكن است فقط در نقاط باز نگهداري كرد مشروط به آنكه بطور كافي در مقابل تغييرات فوق العاده حرارت – اشعه مستقيم خورشيد – تراكم برف يا رطوبت مداوم از آنها حفاظت شود.
کپسول هاي گاز كه در داخل كارگاه‌ها انبار مي‌گردد محوطه نگاهداري آنها بايستي به‌وسيله ديوارها يا موانعي كه در مقابل آتش و حرارت استقامت داشته باشند محصور و مجزا گردد و در صورت امكان حتي المقدور آنها را بطور قائم (سر کپسول به طرف بالا) در گيره‌هاي مخصوصي كه مانع از زمين افتادن آنها مي‌شود نگاهداري كرد.
شايان ذكر است انبار بطري‌ها و مخازن گازهاي فشرده بايد داراي تهويه كافي باشد.
گازهاي فشرده را به هيچوجه نبايد نزديك و در مجاورت مواد فوق العاده قابل اشتعال نگاهداري كرد.
در صورت نشت گازهاي قابل اشتعال بايستي بلافاصله منابع حرارت و جرقه‌ها را از بين برده و جريان برق را قطع كرد و به آتش نشاني محل و فروشنده اين قبيل گازها اطلاع داد و نسبت به تهويه محل اقدام فوري نمود.
محل انبار اين نوع کپسول ها بايستي حتي الامكان از سرايت حريق دور بوده و مجهز به تجهیزات اطفای حریق باشد.
4-3-4-اجسام جامد شديد الاشتعال
جهت نگهداري و ذخيره مقادير زياد اینگونه مواد و جلوگيري از احتراق خود بخود چنانچه در محل‌هاي باز نگاهداري شود بايستي آن را به صورت توده‌هاي جداگانه انبار نمود به‌طوري‌كه ضخامت اینگونه مواد در هيچ نقطه‌اي از توده‌هاي انباشته شده بيش از 3 متر از سطحي كه در معرض هوا قرار گرفته فاصله نداشته باشد.
انبار اجسام جامد شديد الاشتعال‌بايد در محلي قرار گيرد كه در مجاورت آتش نبوده و ساختمان آن بايستي از مصالح مقاوم در مقابل حريق ساختهشده و داراي تهويه كافي باشد.
موادشديدالاشتعال جامدرا بايستي فقط در شرايطي كه از طرف مدیر پروژه ویايك مقام صلاحيت دار تعيين گرديده است انبار نمود.
4-3-5-مواد بسته بندي شده
مقادير زيادتر تراشه و مواد بسته بندي شده قابل اشتعال را بايد در ساختمان‌هاي مجزا يا در اطاق‌هاي مقاوم در مقابل حريق يا اطاق‌هايي كه با درهاي فلزي مجهز گرديده نگهداري شوند.
دراطاقهاي مذكور به هيچوجه نبايد دريچه و مدخلي كه در آن شيشه شفاف بكار رفته وجود داشته باشد استفاده از شيشه‌هاي مات مانعي ندارد.
چنانچه مواد مذكور فوق مقدارشان كم باشد مي‌توان آنها را در صندوقهاي فلزي سرپوش دار نگاهداري كرد.
4-3-6-استعمال دخانيات
استعمال دخانيات روشن كردن و همراه داشتن كبريت فندك و هر گونه اشياء مولد شعله يا جرقه بايستي در كليه نقاطي كه در آنها مواد قابل احتراق ، مواد قابل اشتعال و يا مواد انفجاری نگهداري و يا بكار برده مي‌شود ممنوع میباشد.